SEMEY MEDICAL UNIVERSITY

(Nauka i Zdravookhranenie)

Рецензияланатын медициналық ғылыми-практикалық журнал

Ғылым және денсаулық сақтау

Кеңейтілген іздеу

ҚАРТ АДАМДАРҒА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕГЕ ШОЛУ.

Авторлар

DOI:

https://doi.org/10.34689/hxscmf29

Кілт сөздер:

гериатриялық медицина, интеграцияланған күтім, қарт адамдар, қоғамдық денсаулық сақтау қызметтері, гериатриялық бағалау

Аңдатпа

Кіріспе. Халықтың қартаюының жаһандық үрдісі барлық елдер үшін бірдей өзекті мәселе болып табылады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының болжамына сәйкес, 80 жастан асқан адамдар саны 2020-2050 жылдар аралығында үш есеге артып, 426 миллионға жетеді. Егде жастағы халық санының өсуі ұлттық денсаулық сақтау жүйелеріне үлкен қиындықтар туғызады, өйткені бұл денсаулық сақтау шығындарының өсуіне және басқа жас топтары үшін медициналық көмектің қолжетімділігінің төмендеуіне әкеледі. Созылмалы аурулардың көбеюі және халықтың күтілетін қартаюы нақты жоспарлауды және жауапты шараларды қажет етеді. Осы мақсатта біз қартайған халықтың қажеттіліктеріне бейімделе отырып, қарт адамдарға күтім жасау мәселелерін шешу үшін әлем елдері қандай шаралар қабылдап жатқанын зерттеу үшін әдеби шолу жасадық. Зерттеудің мақсаты: әлемнің әртүрлі елдеріндегі қарт адамдарға медициналық көмек көрсетуді ұйымдастырудың халықаралық тәжірибесін зерттеу. Іздеу стратегиясы. Жарияланым материалы мәліметтер базасындағы іздеу жұмыстары негізінде дайындалған: Scopus, PubMed, Web of Science, Google Scholar, BMC, Cyberleninka электрондық ғылыми кітапханасы, ресми әкімшілік интернет-ресурстардың деректері. Барлығы 421 дереккөз табылды, олардың ішінен зерттелетін мәселе бойынша да, орыс және ағылшын тілдерінде жарияланған 10 жылды іздеу тереңдігіне сәйкес келетін 74 дереккөз таңдалды. Іріктеу критерийлері: зерттеу тақырыбына және іздеу тереңдігіне сәйкес келетін толық мәтінді жарияланымдар. Ерекшелік критерийлері: іздеу критерийлеріне сәйкес келмейтін жарияланымдар, қысқаша хабарламалар, жарнамалық және газет мақалалары, конференция тезистері. Нәтижелері. Халықаралық тәжірибені талдау 60 жастан асқан адамдарға көмек көрсетуді ұйымдастырудың әр елдің мәдени, әлеуметтік және экономикалық жағдайларына байланысты айырмашылықтары бар екенін және әртүрлі елдердің нақты ерекшеліктерін көрсететінін анықтады. Демек, егде жастағы пациенттерге алғашқы медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру моделі медициналық ғана емес, сонымен қатар басқа аспектілерді, ең алдымен әлеуметтік аспектілерді қамтуы керек және ведомствоаралық өзара әрекеттесу негізінде құрылуы керек. Қорытынды. Дүние жүзіндегі денсаулық сақтау жүйелері сөзсіз демографиялық қартаю жағдайында жаңа қиындықтарға тап болады. Гериатриялық медицинаны дамытудың маңыздылығын мойындай отырып, халықтың жаһандық қартаюы жағдайында егде жастағы адамдарға арнайы бейімделген бағдарламалар мен саясатты әзірлеуге назар аудару қажет

Автор өмірбаяндары

  • Мәрия Бекболатова

    PhD student on Public Health specialty, NCJSC «Semey Medical University», Semey, Republic of Kazakhstan. Address: Republic of Kazakhstan, Semey, Pervomayskaya street, 30 А. E-mail: bekbolatova.mariya@mail.ru Phone: +7(771) 202 3564

  • Асель Байбусинова

    PhD, Acting Head of the Department of Epidemiology and Biostatistics, num.:87772691213, e-mail: assel_bb@mail.ru, http://orcid.org/0000-0003-3447-6245, NCJSC «Semey Medical University», Semey, Republic of Kazakhstan;

  • Зайтуна Хисметова

    Candidate of Medical Sciences, Associate Professor, Head of the Department of Public Health, num.: 87772582681, e-mail: zaituna_khismietova@mail.ru , https://orcid.org/0000-0001-5937-3045, NCJSC «Semey Medical University», Semey, Republic of Kazakhstan; 

  • Асель Тукинова

    PhD, Lecturer at the Department of Epidemiology and Biostatistics, num.:87779809317, e-mail: assel.tukinova@smu.edu.kz, http://orcid.org/0000-0003-0191-4392, NCJSC «Semey Medical University», Semey, Republic of Kazakhstan;

  • Багым Джобалаева

    PhD candidate, Lecturer at the Department of Public Health, num.:87025255628, e-mail: bagym.jobalayeva@smu.edu.kz, https://orcid.org/0000-0002-2145-2263, NCJSC «Semey Medical University», Semey, Republic of Kazakhstan;

  • Kaрлыгаш Раганина

    Candidate of Pharmaceutical Sciences, Associate Professor of the Department of Pharmaceutical Technology, School of Pharmacy, num.: 87017259572, e-mail: raganina.k@kaznmu.kz, http://orcid.org/0000-0002-4022- 9497, Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty, Republic of Kazakhstan.

Әдебиеттер тізімі

Bekbolatova M.A., Baibussinova A.Zh., Khismetova Z.A., Tukinova A.R., Jobalayeva B.S., Raganina K.T. Organization of medical care for the older persons. A review of international experience // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2024. Vol.26 (4), pp. 250-260. doi 10.34689/SH.2024.26.4.027

Бекболатова М.А., Байбусинова А.Ж., Хисметова З.А., Тукинова А.Р., Джобалаева Б.С., Раганина К.Т. Организация медицинской помощи пожилым людям. Обзор международного опыта // Наука и Здравоохранение. 2024. Т.26 (4). С. 250-260. doi 10.34689/SH.2024.26.4.027

Бекболатова М.А., Байбусинова А.Ж., Хисметова З.А., Тукинова А.Р., Джобалаева Б.С., Раганина К.Т. Қарт адамдарға медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру. Халықаралық тәжірибеге шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (4). Б. 250-260. doi 10.34689/SH.2024.26.4.027

Жүктеулер

Жарияланды

2025-11-11

Журналдың саны

Нөмір 26 № 4 (2024): Шығарылым 4

Бөлім

Статьи

Категориялар

Лицензия

Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»

Creative Commons лицензиясы

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

ҚАРТ АДАМДАРҒА МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕГЕ ШОЛУ. (2025). Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение», 26(4), 250-260. https://doi.org/10.34689/hxscmf29

Осы автордың (немесе авторлардың) ең көп оқылатын мақалалары

1 2 > >> 

Ұқсас мақалалар

1-10 тен 239

Бұл мақала үшін Кеңейтілген нұсқалар бойынша ұқсас мақалаларды іздеу.