ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДАҒЫ ЖАППАЙ СОЦИОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІ: ОТБАСЫЛЫҚ ЗОРЛЫҚ-ЗОМБЫЛЫҚ – ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ЖҮЙЕСІ ҮШІН МАҢЫЗДЫ ШАҚЫРУ
DOI:
https://doi.org/10.34689/6t72ad79Кілт сөздер:
отбасылық зорлық-зомбылық, қоғамдық денсаулық сақтау, көмекке жүгіну, гендерлік айырмашылықтар, Қазақстан, алдын алуАңдатпа
Кіріспе: Отбасылық зорлық-зомбылық — дәстүрлі гендерлік көзқарастар басым өңірлерде қоғамдық денсаулық сақтау саласындағы маңызды мәселе болып табылады. Қазақстанда өңірлік деңгейдегі нақты деректердің жетіспеушілігі байқалады. Зерттеу мақсаты: Түркістан облысы тұрғындары арасында отбасылық зорлық-зомбылықтың таралуын, түрлерін, қауіп факторларын, көмекке жүгіну деңгейін және ақпараттану деңгейін бағалау. Материалдар мен Әдістері: 18 жастан асқан 24 621 респондент арасында онлайн-анонимді сауалнама жүргізілді. Сауалнамада демографиялық мәліметтер, зорлық-зомбылық тәжірибесі, көмекке жүгіну, заңнамалық және әлеуметтік институттарға сенім мәселелері қарастырылды. Деректер χ² және p < 0.05 деңгейіндегі статистикалық талдау арқылы өңделді. Нәтижелер: Респонденттердің 2,8 %-ы (693 адам) отбасылық зорлық-зомбылық тәжірибесі туралы хабарлады. Ең жиі кездескен түрлері — физикалық (48,2 %) және психологиялық (43,7 %) зорлық. Тек 1,1 %-ы полицияға жүгінген. Қиындықтар — қорқыныш (58,4 %), ұят (46,9 %) және жүйеге сенімсіздік (34,1 %). Әйелдер мен ауыл тұрғындары сирек көмек сұраған. 95 %-ға жуығы профилактикалық шараларды қолдайды. Қорытынды: Зорлық-зомбылықтың жасырын сипаты сақталуда. Мемлекеттік органдарға сенімсіздік пен зорлықты қалыпты құбылыс ретінде қабылдау көмек сұрауға кедергі келтіреді. Аймақтық қолдау және ақпараттандыру бағдарламаларын дамыту қажет.
Әдебиеттер тізімі
Kyrykbayeva S.S., Oshibaeva A.E., Nuskabayeva G.O., Goremykina M.V., Urazalina N.M. Domestic Violence as a Public Health Challenge: Results of a Mass Sociological Study in Turkistan Region // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2025. Vol.27 (3), pp. 64-69. doi 10.34689/SH.2025.27.3.007
Кырыкбаева С.С., Ошибaeвa A.E., Нускабаева Г.О., Горемыкина М.В., Уразалина Н.М. Домашнее насилие как вызов общественному здравоохранению: результаты массового социологического исследования в Туркестанской области // Наука и Здравоохранение. 2025. Vol.27 (3), С.64-69. doi 10.34689/SH.2025.27.3.007
Кырыкбаева С.С., Ошибaeвa A.E., Нускабаева Г.О., Горемыкина М.В., Уразалина Н.М. Түркістан облысындағы жаппай социологиялық зерттеу нәтижелері: отбасылық зорлық-зомбылық – қоғамдық денсаулық сақтау жүйесі үшін маңызды шақыру // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2025. Vol.27 (3), Б. 64-69. doi 10.34689/SH.20254.27.3.007
Жүктеулер
Жарияланды
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.