БҮЙРЕК ТРАНСПЛАНТАТЫН ҚАБЫЛДАМАУДЫ ДИАГНОСТИКАЛАУ ЖӘНЕ ЕМДЕУ: ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
DOI:
https://doi.org/10.34689/0b50e475Кілт сөздер:
Бүйректі трансплантациялау, қабылдамау, донорға тән антиденелерАңдатпа
Кіріспе. Бүйректі трансплантациялау созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің терминалды сатыларын емдеудің
жалғыз радикалды әдісі болып табылады. Трансплантацияланған бүйректің жедел қабылдамау реакциясы
реципиенттерде жиі кездесетін негізгі асқынулардың бірі болып саналады, ол тірі немесе қайтыс болған донордан
кейін трансплантациядан бірнеше күн немесе айлар өткеннен кейін пайда болады және ағзаның бөгде тінге
иммундық жауабы ретінде көрінеді.
Мақсаты. Жедел және өте жедел бас тарту қабылдамау реакциясына баса назар аудара отырып,
трансплантацияланған бүйректі қабылдамауды диагностикалау және емдеу бойынша қазіргі әдебиеттерді шолу
және талдау.
Іздестіру стратегиясы. PubMed және Google Scholar пайдаланып, «бүйректі трансплантациялау» және
«қабылдамау» деген кілт сөздерді қамтитын барлық мақалалар табылды. Іздеу нәтижесінде 2014-2024 жылдар
аралығында 50 нәтиже алынды.
Нәтижелер. Трансплантацияланған бүйректің жедел қабылдамау реакциясы иммундық жүйенің
трансплантацияланған органды бөгде ретінде танып, иммундық жауап тудырып, орган жасушаларының
қабылданбауы мен жойылуына әкелуімен туындайды. Өте жедел бас тарту, қабылдамау алдын ала қалыптасқан
антиденелермен туындайды, олар орган трансплантациясынан кейін алғашқы 72 сағат ішінде қабылдамау
реакциясын қоздырады. Аурудың көріністері мен ағымы әр түрлі болғандықтан, бұл асқынудың салдары да
әртүрлі болады, сондықтан ерте диагностика және емдеу өте маңызды.
Қорытынды. Қауіпті болжау алгоритмдері болғанына қарамастан, бұл асқынулар, соның ішінде біздің елде де,
алаңдатарлық тұрақтылықпен орын алады. Реципиенттерді амбулаторлық бақылаудың жетілмеген тәжірибелерімен
және хаттамалық биопсиялардың болмауымен бірге бұл факторлар тіршілік деңгейіне тікелей әсер етеді.
Әдебиеттер тізімі
Abdugafarov S.A., Assykbaev M.N., Daniyarova G.D., Altynova Sh.Kh., Shaisultanova S.T., Rakhimzhanova S.S., Рya Yu.V., Manatova A.M. Diagnosis and treatment of kidney transplant rejection: a literature review // Nauka i Zdravookhranenie [Science & Healthcare]. 2024. Vol.26 (6), pp. 142-151. doi 10.34689/SH.2024.26.6.017
Абдугафаров С.А., Ассыкбаев М.Н., Даниярова Г.Д., Алтынова Ш.Х., Шайсултанова С.Т., Рахимжанова С.С., Пя Ю.В., Манатова А.М. Диагностика и лечение отторжения трансплантата почки: обзор литературы // Наука и Здравоохранение. 2024. Т.26 (6). С. 142-151. doi 10.34689/SH.2024.26.6.017
Абдугафаров С.А., Ассыкбаев М.Н., Даниярова Г.Д., Алтынова Ш.Х., Шайсултанова С.Т., Рахимжанова С.С., Пя Ю.В., Манатова А.М. Бүйрек трансплантатын қабылдамауды диагностикалау және емдеу: әдебиеттерге шолу // Ғылым және Денсаулық сақтау. 2024. Т.26 (6). Б. 142-151. doi 10.34689/SH.2024.26.6.017
Жүктеулер
Жарияланды
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Рецензируемый медицинский научно-практический журнал «Наука и здравоохранение»

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Дүние жүзінде.